گروه زبان و ادبیات فارسی ​ از قدیمی ترین گروههای آموزشی دانشگاه تهران است که از سال ۱۳۱۳ هجری شمسی در این دانشگاه دانشجویان زبده ای را تربیت کرده است. سابقۀ فعالیت این گروه آموزشی به پیش از این زمان نیز می‌رسد، یعنی هنگامی که دارالمعلمین مرکزی (بعدها دانشسرای عالی) در سال ۱۲۹۶ هجری تأسیس شد. با این توضیح این گروه قدیمی ترین گروه آموزشی در ایران است که به آموزش زبان و ادبیات فارسی به دانشجویان اشتغال دارد. تا سال ۱۳۳۷ هجری شمسی این گروه در دانشسرای عالی فعالیت می‌کرد و پس از این تاریخ به محوطۀ اصلی و فعلی دانشگاه منتقل شد.
در شهریورماه سال ۱۳۲۱ هجری نخستین فارغ التحصیل دکتری دانشگاه تهران و اولین دکتر ادبیات فارسی، دکتر محمد معین، از این گروه فارغ التحصیل شد که بعدها در سمت استادی کرسی «تحقیق در متون ادبی» در همین گروه به فعالیت پرداخت.
استادان بزرگ و بی بدیلی قبل و بعد از او در این گروه به تدریس پرداخته‌اند. نام برخی استادان و معرفی بسیار مختصری از آنان در ذیل می‌آید:
۱. محمدتقی ملک الشعراء بهار، شاعر بزرگ دوران مشروطه که برای درس سبک شناسی جزوۀ معروفی نگاشت که تا کنون از آن استفاده می‌شود و آثار کهن بسیاری را تصحیح کرد.
۲. بدیع الزمان فروزانفر (محمدحسین بشرویه ای)، از بزرگترین ادیبان معاصر که شاگردان بسیاری را تربیت کرد و آثار و نوشته‌های او دربارۀ تاریخ ادبیات فارسی و نیز ادبیات عرفانی به ویژه آثار مولانا هنوز محل مراجعه است.
۳. ابراهیم پورداوود، اوستاشناس و نخستین مترجم فارسی اوستا و استاد فرهنگ ایران باستان و زبان اوستایی
۴. سعید نفیسی، نویسندۀ بزرگ معاصر ایران که آثار متعدد باارزشی از او به جا مانده است.
۵. صادق رضازادۀ شفق، از فعالان مشروطه و فارغ التحصیل دکتری فلسفه از دانشگاه برلین که تاریخ ادبیات ایران از آغاز تا اسلام را در این گروه تدریس می‌کرد.
۶. محمدتقی مدرس رضوی، مصحح آثار سنایی و دیوان انوری
۷. عبدالعظیم قریب گرکانی، مدرس دستور زبان فارسی و برخی متون کهن از جمله کلیله و دمنه
۸. غلامرضا رشید یاسمی، مصحح و شاعر و متن شناس
۹. جلال الدین همایی، حکیم و علامۀ معاصر که التفهیم ابوریحان بیرونی را تصحیح کرده است.
۱۰. مجتبی مینوی، کتابشناس و دانشمند بزرگ و منتقد ادبی
۱۱. پرویز ناتل خانلری، وزیر فرهنگ و دستوردان و عروضی
۱۲. ذبیح الله صفا، مؤلف تاریخ ادبیات ایران
۱۳. محمد امین ریاحی، وزیر فرهنگ و مصحح
۱۴. مهدی حمیدی شیرازی، شاعر بزرگ معاصر
۱۵. لطفعلی صورتگر، مدرس زبان انگلیسی و نقد ادبی
۱۶. خلیل خطیب رهبر، متن شناس و مدرس متون ادبی
۱۷. عبدالحسین زرین کوب، منتقد ادبی و دارای آثار متنوع
۱۸. محمدعلی اسلامی ندوشن، نویسندۀ معاصر
۱۹. امیربانو کریمی، مدرس متون ادبی
۲۰. مظفر بختیار، مدرس متون ادبی و متن شناس
۲۱. جعفر شهیدی، مترجم نهج البلاغه به فارسی و فرهنگ نویس در لغتنامه دهخدا
۲۲. مظاهر مصفا، شاعر و مدرس متون مختلف
۲۳. محمدرضا شفیعی کدکنی، شاعر و مصحح و دارای آثار مختلف در ادبیات عرفانی
۲۴. قیصر امین پور، شاعر معاصر‌
 

 

  

 

 

 

مدیر گروه​ : آقای دکتر محمود فضیلت

 

اعضای هیات علمی گروه زبان و ادبیات فارسی

 

رتبه علمی

 

احمد احمدی

استادیار

منوچهر اکبری

استاد
علیرضا امامی

استادیار
علی اصغر باباسالار

استادیار
جواد بشری

استادیار

محمدرضا ترکی

دانشیار
علیرضا حاجیان نژاد دانشیار

حمیرا زمردی

استاد
عبدالرضا سیف استاد
محمدرضا شفیعی کدکنی

استاد
منصوره شهریاری استادیار
حمیدرضا عظیمی

استادیار
مهدی علیایی مقدم

استادیار
وحید عیدگاه طرقبهی استادیار
محمود فضیلت استاد
امید مجد

دانشیار
سید محمد منصور

دانشیار
علی محمد موذنی استاد
مصطفی موسوی راد دانشیار
محمد افشین وفایی

دانشیار
روح الله هادی

دانشیار

 

 

تلفن: ۶۱۱۱۲۵۰۴‌‌

ایمیل: persian.lit@ut.ac.ir